Cây giống xoài tứ quý và đặc điểm trái
Xoài tứ quý là một trong những giống xoài có giá trị kinh tế cao, được nhiều nhà vườn lựa chọn trồng vì đặc tính dễ trồng, sai trái quanh năm và ít sâu bệnh. Cây giống xoài tứ quý có khả năng sinh trưởng mạnh, phát triển nhanh và có thể ra hoa, đậu trái chỉ sau 15 – 18 tháng trồng. Đây là một lợi thế lớn so với các giống xoài khác, giúp người trồng thu hoạch sớm và có nguồn thu ổn định.
Trái xoài tứ quý có kích thước lớn, trung bình từ 1kg – 2kg mỗi trái. Khi chín, vỏ trái có màu vàng nhạt bắt mắt, phần thịt bên trong dày, ít xơ, vị ngọt thanh xen lẫn chút chua nhẹ, tạo nên hương vị hấp dẫn. Khi ăn sống, xoài có độ giòn, phù hợp để chế biến thành các món ăn đa dạng như gỏi xoài, xoài dầm, hoặc ăn kèm với muối ớt. Đặc biệt, giống xoài này có thể ra trái quanh năm mà không phụ thuộc vào mùa vụ, điều này giúp nông dân dễ dàng điều tiết sản lượng và đáp ứng nhu cầu thị trường.
Không chỉ nổi bật về chất lượng trái, cây giống xoài tứ quý còn có khả năng chống chịu tốt với điều kiện môi trường khắc nghiệt. Cây có thể phát triển trong điều kiện đất nhiễm phèn, nhiễm mặn và khô hạn, thích hợp trồng tại nhiều khu vực, đặc biệt là Đồng bằng Sông Cửu Long. Bên cạnh đó, xoài tứ quý ít bị sâu bệnh tấn công, đặc biệt là sâu đục thân – một vấn đề phổ biến ở nhiều giống xoài khác. Cây cũng có thể được trồng trong chậu với đường kính tối thiểu 0,6m, phù hợp với những hộ gia đình muốn trồng cây ăn trái tại nhà. Người trồng có thể cắt tỉa để điều chỉnh chiều cao và tạo tán cây, giúp cây phát triển cân đối và thuận tiện chăm sóc.
Kỹ thuật trồng xoài tứ quý
Chuẩn bị đất trồng
Để cây giống xoài tứ quý sinh trưởng tốt, cần chuẩn bị đất trồng phù hợp. Việc làm đất bao gồm lên liếp và tạo mô trồng, đặc biệt quan trọng tại vùng Đồng bằng Sông Cửu Long, nơi có đất thấp, dễ bị ngập úng. Đối với những khu vực này, cây nên được trồng trên mô đất có đường kính từ 60 – 80 cm, cao từ 30 – 60 cm để giúp thoát nước tốt, hạn chế tình trạng úng rễ. Đất dùng để đắp mô nên được trộn với phân chuồng hoai mục và tro trấu theo tỷ lệ 1:1 để tăng dinh dưỡng cho cây. Ngoài ra, có thể bón lót thêm 200 – 300g phân NPK 16-16-8 vào mỗi hố trồng để giúp cây phát triển nhanh chóng.
Khoảng cách trồng cũng là yếu tố quan trọng giúp cây có không gian phát triển tối ưu. Xoài tứ quý là cây có tuổi thọ cao, từ 30 – 50 năm, đồng thời cần nhiều ánh sáng để ra trái tốt. Vì vậy, nên trồng với khoảng cách tối thiểu 8m x 8m hoặc 10m x 10m. Trong trường hợp trồng theo phương thức thâm canh, có thể trồng với khoảng cách 6m x 6m, nhưng cần thực hiện cắt tỉa thường xuyên để cây có thể nhận đủ ánh sáng và đạt năng suất cao.
Trong giai đoạn đầu, có thể trồng xen canh với các loại cây ngắn ngày như đậu nành, đậu xanh, hoặc rau màu để tận dụng diện tích đất và có thêm nguồn thu nhập trong thời gian chờ xoài cho trái.
Chăm sóc và bón phân
Việc bón phân đúng cách giúp cây giống xoài tứ quý phát triển tốt và cho năng suất cao. Lượng phân bón cần điều chỉnh theo từng giai đoạn sinh trưởng của cây:
- Giai đoạn 2 năm đầu: Bón phân NPK 16-16-8 kết hợp với ure theo tỉ lệ 150 – 300g/cây/năm, chia thành 2 đợt bón vào tháng 4 – 5 và tháng 11. Có thể tưới phân pha loãng vào gốc cây theo định kỳ 30 ngày/lần.
- Giai đoạn 6 – 8 năm tuổi: Đây là giai đoạn cây bắt đầu cho sản lượng cao, cần bón phân theo công thức 1,09 – 0,9 – 0,96 kg NPK/cây/năm, chia thành 3 đợt:
- Sau khi thu hoạch: Bón 550 – 300 – 240g NPK/cây.
- Trước khi xử lý ra hoa 30 ngày: Bón 180 – 300 – 240g NPK/cây.
- Sau khi đậu trái khoảng 2 tuần: Bón 360 – 300 – 480g NPK/cây.
Bên cạnh việc bón phân, cây cũng cần được tưới nước đầy đủ, đặc biệt trong giai đoạn ra hoa và đậu trái. Xoài tứ quý có khả năng chịu hạn tốt, nhưng để đạt năng suất cao, cần có chế độ tưới nước hợp lý. Khi cây ra hoa, nên để cây có giai đoạn khô hạn từ 2 – 3 tháng để kích thích phân hóa mầm hoa. Sau đó, khi hoa bắt đầu nở và đậu trái, cần tưới nước đầy đủ để giúp trái phát triển tốt, đảm bảo chất lượng và sản lượng thu hoạch.
Tỉa cành, tạo tán
Việc tỉa cành, tạo tán giúp cây phát triển cân đối, thông thoáng và tăng khả năng quang hợp. Ngay từ năm đầu tiên, nên bấm ngọn cây ở độ cao 0,6 – 1m để kích thích cây ra nhiều chồi bên. Khi cây ra chồi mới, chỉ nên giữ lại 3 – 4 chồi mọc theo hướng cân đối, giúp tạo tán đẹp và bền vững.
Đối với những cành mọc thẳng đứng, có thể dùng vật nặng buộc vào cành để uốn cong, giúp cành mọc ngang, tạo tán rộng, tăng diện tích đậu trái. Khi cây bước vào giai đoạn trưởng thành, cần thường xuyên tỉa bỏ cành già cỗi, sâu bệnh hoặc cành mọc chen chúc để giúp cây khỏe mạnh và tăng năng suất.
Kết luận
Xoài tứ quý là giống cây dễ trồng, có năng suất cao và khả năng thích nghi tốt với nhiều điều kiện môi trường. Với kỹ thuật trồng và chăm sóc đúng cách, cây có thể phát triển mạnh mẽ, cho trái quanh năm, mang lại hiệu quả kinh tế cao. Đây là lựa chọn lý tưởng cho các nhà vườn muốn đầu tư vào cây ăn trái lâu dài hoặc những gia đình muốn trồng xoài tại nhà để tận hưởng trái ngon sạch ngay trong vườn.
